Jaki aparat ortodontyczny wybrać?

Wybór odpowiedniego aparatu ortodontycznego to kluczowy krok na drodze do osiągnięcia zdrowego i pięknego uśmiechu. W obecnych czasach rynek oferuje szeroką gamę rozwiązań, które różnią się nie tylko wyglądem, ale także mechanizmem działania, komfortem noszenia oraz ceną. Od tradycyjnych aparatów stałych, przez nowoczesne, niemal niewidoczne systemy, po innowacyjne rozwiązania oparte na technologii cyfrowej – wybór jest ogromny. Jakie są rodzaje aparatów i jak wybrać najlepszy

Jak działa aparat ortodontyczny?

Aparat ortodontyczny to urządzenie stosowane w leczeniu wad zgryzu i niedoskonałości estetycznych uzębienia. Jego działanie polega na wywieraniu stałego, kontrolowanego nacisku na zęby, co stopniowo prowadzi do ich przesunięcia i właściwego ułożenia w łuku zębowym. W przypadku aparatu stałego, złożonego z metalowych lub ceramicznych zamków, ligatur i drucików, zamki mocuje się do zębów za pomocą specjalnego kleju, stabilizując je cienkim drucikiem. Aparaty ruchome są wyjmowane i składają się z akrylowej płytki i metalowych elementów lub stanowią przezroczystą nakładkę na zęby. Szybkość i skuteczność działa aparatów ruchomych zależy w głównej mierze od dyscypliny pacjenta.

Niezależnie od typu aparatu, leczenie ortodontyczne wymaga regularnych wizyt kontrolnych u ortodonty, który monitoruje postępy leczenia, dokonuje niezbędnych korekt aparatu oraz ocenia stan zdrowia jamy ustnej pacjenta.

Jakie są rodzaje aparatów ortodontycznych?

Leczenie ortodontyczne opiera się na dwóch podstawowych typach aparatów: stałych i ruchomych. Decyzja o wyborze konkretnego rozwiązania zależy od potrzeb i preferencji pacjenta, a często również od jego wieku. U dzieci, które mają mieszane uzębienie (zęby stałe i mleczne), a przede wszystkim, jeśli nie mają zębów przedtrzonowych, nie zakłada się jeszcze aparatów stałych.

Każdy typ aparatu ortodontycznego ma swoje zalety i zastosowanie, a wybór odpowiedniego powinien być dokonany po konsultacji z doświadczonym ortodontą, uwzględniającym indywidualne potrzeby, budżet i warunki zgryzu pacjenta.

Stałe aparaty ortodontyczne

Stosowanie stałych aparatów ortodontycznych jest często stosowanym rozwiązaniem w procesie korygowania skomplikowanych nieprawidłowości zgryzu. Urządzenia są instalowane oraz usuwane wyłącznie przez wykwalifikowanego ortodontę i znajdują zastosowanie zarówno u osób dorosłych, jak i u młodzieży. Proces leczenia rozpoczyna się od wizyty konsultacyjnej u specjalisty, podczas której ortodonta omawia z pacjentem dostępne metody korekty zgryzu.

Aparaty ortodontyczne stałe są obecnie najbardziej rozpowszechnionym rozwiązaniem wśród pacjentów pragnących skorygować ustawienie swoich zębów. Wśród nich wyróżniamy modele wyposażone w zamki wykonane z różnych materiałów, takich jak metal, porcelana, kryształ, a także warianty łączące różne typy zamków.

Tradycyjne aparaty ligaturowe

Konstrukcja klasycznych aparatów stałych (ligaturowych) opiera się na zamkach przyklejanych do powierzchni zębów. Do ich mocowania na zębach pacjenta wykorzystuje się specjalny klej dentystyczny. Elementem konstrukcyjnym są również druty oraz ligatury, czyli małe gumki, które umożliwiają stabilne połączenie drutu z zamkami. Chociaż najczęściej stosowane są zamki wykonane ze stali nierdzewnej, ze względu na ich trwałość i wytrzymałość, nie brakuje pacjentów, którzy wybierają aparaty z zamkami ceramicznymi, kryształowymi lub porcelanowymi. Metalowe aparaty często wybierane są przez pacjentów z uwagi na ich przystępniejszą cenę.

Aparaty samoligaturujące

Ortodontyczny aparat samoligaturujący charakteryzuje się tym, że nie potrzebuje stosowania tradycyjnych ligatur, czyli popularnych gumek, do utrzymywania drutu w zamkach. Jego koszt jest wyższy w porównaniu z aparatem ligaturowym, jednakże kompensuje to zaawansowanym mechanizmem, który automatycznie zabezpiecza łuk, eliminując potrzebę stosowania dodatkowych elementów stabilizujących.

Konstrukcja aparatu minimalizuje jego wystawanie poza kontur zębów, co przekłada się na mniejsze rozmiary urządzenia i mniejszy dyskomfort pacjenta. Pacjenci z aparatem samoligaturującym powinni szczególnie dbać o higienę jamy ustnej, ponieważ osadzający się na zamkach kamień może utrudniać, lub uniemożliwiać, otwarcie zamka i wiązać się z koniecznością jego wymiany, co generuje dodatkowe koszty.

Aparaty lingwalne

To aparaty ortodontyczne, które umieszcza się na wewnętrznej stronie zębów. Stanowią doskonałą alternatywę dla osób, które z różnych przyczyn wolą unikać tradycyjnych rozwiązań. Ze względu na ich lokalizację przy tylnej powierzchni zębów są niewidoczne dla otoczenia, co czyni je idealnym wyborem dla tych, którzy cenią sobie dyskrecję w trakcie leczenia ortodontycznego.

Należy jednak mieć na uwadze, że wybór takiego typu aparatu może nieść za sobą pewne niedogodności. Jedną z nich jest możliwość wystąpienia problemów z wyraźną wymową. W procesie produkcji stosuje się wysokiej jakości materiały, takie jak stop złota i irydu, co bezpośrednio przekłada się na wyższe koszty takiego rozwiązania ortodontycznego.

Ruchome aparaty ortodontyczne

Tradycyjne urządzenia skonstruowane są z płyty akrylowej, do której przymocowane są różnorodne elementy metalowe, takie jak klamry czy śruby, a ich głównym zadaniem jest poszerzanie łuków zębowych, aby umożliwić prawidłowe rozmieszczenie zębów, które się wyrzynają.

Aparaty ruchome są najczęściej stosowane u dzieci w okresie, kiedy posiadają one uzębienie mleczne lub mieszane. Zaleca się ich używanie głównie w nocy, w trakcie snu, a także w czasie, kiedy aktywność dziecka jest zredukowana, na przykład między posiłkami.

Przezroczyste nakładki na zęby

Nakładki ortodontyczne to przezroczyste łuki dostosowane do uzębienia pacjenta. Są rozwiązaniem łączącym estetykę z łatwością w zachowaniu czystości. Ze względu na biokompatybilność, nie wywołują one reakcji alergicznych. Nakładki znajdują zastosowanie w korygowaniu różnorodnych problemów ortodontycznych. Terapia z użyciem przezroczystych nakładek ortodontycznych często trwa krócej niż leczenie za pomocą tradycyjnych aparatów ortodontycznych. Jest to istotna informacja dla pacjentów zainteresowanych szybkimi i dyskretnymi metodami korekty uśmiechu.

Zalety i wady aparatów ortodontycznych stałych i ruchomych

Mimo wielu zalet aparaty ortodontyczne mogą wiązać się z pewnymi niedogodnościami. Aparat stały wymaga od pacjenta szczególnej dbałości o higienę jamy ustnej, aby uniknąć powstawania kamienia nazębnego czy próchnicy wokół zamków aparatu. Może również powodować początkowy dyskomfort, a w przypadku aparatów metalowych – być mniej estetycznym rozwiązaniem.

Aparaty ruchome oferują większą wygodę w codziennym użytkowaniu, ale ich skuteczność i czas trwania terapii zależy od dyscypliny pacjenta.

Jaki aparat na zęby wybrać?

Wybór odpowiedniego aparatu ortodontycznego powinien być dokonany po konsultacji z doświadczonym ortodontą, który oceni indywidualne potrzeby i warunki zgryzu pacjenta. W przypadku dorosłych pacjentów lub starszej młodzieży często wybierane są aparaty stałe lub przezroczyste nakładki na zęby.

U dzieci, z mlecznym lub mieszanym uzębieniem, stosuje się przede wszystkim aparaty ruchome. Umożliwiają one łatwiejszą adaptację, są mniej inwazyjne i wiążą się ze zdecydowanie łatwiejszą higieną zębów.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące wyboru aparatów ortodontycznych.